Wilchwy to jednostka pomocnicza gminy oraz część miasta, która znajduje się w granicach Wodzisławia Śląskiego. Ta dzielnica charakteryzuje się zabudową zarówno wielorodzinną, jak i jednorodzinną, co czyni ją obszarem podmiejskim, który ma swoje unikalne cechy.
Na obszarze Wilchwy znajduje się zamknięta Kopalnia Węgla Kamiennego 1 Maja, która stanowi istotny element historyczny regionu oraz przyległe do niej górnicze Osiedle 1 Maja. W skład Wilchwy wchodzi kilka innych lokalizacji, w tym: Pustki, Zamysłów, Praga Mała, Sakandrzok oraz Sowiniec. Dodatkowo, część dzielnicy obejmuje historyczne tereny Wodzisławia w rejonie Grodziska.
Obecnie w Wilchwach mieszka ponad 6500 osób, co świadczy o jej znaczeniu w kontekście rozwijającej się infrastruktury miejskiej oraz społeczności lokalnej.
Nazwa
Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego, nazwa miejscowości ma swoje źródło w polskim określeniu dotyczącego drapieżnika, jakim jest wilk.
W jego dziele, które odnosi się do nazw miejscowości na Śląsku i zostało opublikowane w 1888 roku we Wrocławiu, pojawia się najwcześniejsza nazwa tej wsi, a jest nią Wilcza. Adamy podaje, że oznacza ona Wolfsdorf, co po polsku można tłumaczyć jako Wieś wilków.
Z biegiem czasu, nazwa wsi uległa fonetycznej zgermanizowaniu i przyjęła formę Wilchwa, przez co straciła swoje pierwotne znaczenie.
Historia Wilchw
Pierwsze wzmianki dotyczące wsi sięgają roku 1300. W związku z dokumentami przytoczonymi przez Henkego, miejscowość Wilchwy (niem. Wilchwa) znajdowała się ćwierć mili na wschód od Wodzisławia. W XVII wieku wieś ta była majątkiem komory pana stanowego, obejmującym 19 gospodarstw chłopskich, w tym 18 pełnych i 2 połowiczne, a także 21 zagrodników i chałupników, którzy byli zobowiązani do prac oraz płacenia czynszu.
Rok 1816 przyniósł zmiany, gdy dominium przejęło 6 gospodarstw chłopskich, a ich pola zostały włączone do folwarku dominialnego, który był budowany w późniejszych latach. Ogólny areał zarówno majątku państwowego, jak i chłopskiego wynosił 3000 mórg. Według danych z 1783 roku, liczba mieszkańców wsi wynosiła 181, a w 1829 roku wzrosła do 304 osób w 52 domach. Do roku 1861 liczba mieszkańców Wilchw wzrosła do 449.
W logo wsi ukazany jest skaczący kozioł z gwiazdą nad nim. Mieszkańcy Wilchw byli związani z parafią w Wodzisławiu, a ich dzieci uczęszczały do lokalnej szkoły w tym mieście. W 1876 roku utworzono pierwszą szkołę na Wilchwach.
W okresie międzywojennym Wilchwy (Wilchwa) były częścią Polski. Podczas okupacji niemieckiej, Gestapo zdecydowało się na ulokowanie swojej siedziby w miejscu, gdzie aktualnie znajduje się zajazd „Cyganek”. W 1950 roku zapadła decyzja o budowie Kopalni Węgla Kamiennego „1 Maja”, a w 1951 rozpoczęto budowę kościoła w Wilchwach.
W 1954 roku utworzono gromadę Wilchwy, do której włączono pobliski Zamysłów. Rok później, w 1955, oddano do użytku nową linię kolejową z Wodzisławia na KWK „1 Maja”. Lata 60. to czas budowy przykopalnianego osiedla mieszkaniowego, które nazwano „osiedle 1 Maja”. 1 stycznia 1946 roku Wilchwy zostały włączone do gminy wiejskiej Wodzisław Śląski, aż do jej zniesienia 29 września 1954 roku.
W 1972 roku gromada Wilchwy została włączona jako jedna z dzielnic Wodzisławia. Warto dodać, że od 1954 do 1972 roku wieś była siedzibą Gromady Wilchwy.
Osoby
W Wilchwach, w roku 1917, przyszedł na świat Konrad Hejna, który był żołnierzem 2. Korpusu Polskiego. Uznawany za wyróżniającego się członka wojska, otrzymał Order Virtuti Militari za swoje zasługi.
Rada dzielnicy
W skład Rady Dzielnicy wchodzą następujące osoby:
- Mariusz Blazy – przewodniczący Rady Dzielnicy,
- Ilona Bazgier – przewodnicząca Zarządu Dzielnicy.
Służba zdrowia
W Wilchwy znajduje się Wojewódzki Szpital Chorób Płuc im. dr Alojzego Pawelca, który jest zlokalizowany przy ulicy Brackiej. Jest to placówka, która ma swoje historie związane z dawnym Sanatorium Przeciwgruźliczym, świadczącym usługi medyczne w zakresie chorób płuc.
Edukacja
Szkoły podstawowe i gimnazja
W regionie Wilchwy istnieje kilka placówek edukacyjnych, które rozwiązują potrzeby lokalnej społeczności. Wśród nich najważniejsze są:
- Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 2,
- Szkoła Podstawowa nr 8,
- Publiczne Przedszkole nr 8,
- Zespół Szkół nr 1, obejmujący zarówno Szkołę Podstawową nr 9, jak i dawną Gimnazjum nr 4.
Szkoły wyższe
Na poziomie wyższym, mieszkańcy mają dostęp do Wydziału Zamiejscowego Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, co stanowi ważny element oferty edukacyjnej w tym rejonie.
Sport
W miejscowości Wilchwy znajdziemy kilka interesujących obiektów sportowych oraz rekreacyjnych. Oto najważniejsze z nich:
- klub sportowy KS Wicher Wilchwy,
- kąpielisko „Balaton”,
- kryta pływalnia,
- Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej „Balaton”.
Religia
W omawianej dzielnicy znajdują się dwie parafie katolickie, które odgrywają istotną rolę w życiu lokalnej społeczności. Parafia Matki Bożej Częstochowskiej w Wodzisławiu Śląskim oraz Parafia św. Wawrzyńca w Wodzisławiu Śląskim to miejsca, które gromadzą wiernych i oferują różnorodne formy działalności duszpasterskiej.
Ulice
W Wilchwy znajduje się wiele ulic, które nadają charakter temu miejscu. Oto lista niektórych z nich:
- Batalionów Chłopskich,
- Bracka,
- Brzozowa,
- Czarnieckiego,
- Dolinna,
- Jabłoniowa,
- Jastrzębska,
- Jodłowa,
- Kolbego,
- Kopernika,
- Korczaka,
- Kwiatowa,
- Lipowa,
- Ładna,
- Modrzewiowa,
- Mszańska,
- Odrodzenia,
- os. 1 Maja,
- Piaskowa,
- Połomska,
- Rodzinna,
- Romantyczna,
- Skrzyszowska,
- Sobótki,
- Syrokomli,
- Szczęśliwa,
- Sąsiedzka,
- Świętego Wawrzyńca (dawna Armii Ludowej),
- Teligi,
- Tęczowa,
- Topolowa,
- Turska.
Przypisy
- Piotr Hojka, Tajemnice historii na dawnych mapach, cz. 1, „Gazeta Wodzisławska” 09.2008 r.
- a b c HeinrichH. Adamy HeinrichH., Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888 r., s. 64.
- Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327.
Pozostałe obiekty w kategorii "Dzielnice":
Pustki (Wodzisław Śląski) | Nowe Miasto (Wodzisław Śląski) | Olszyny (Wodzisław Śląski) | Gliniak (Wodzisław Śląski) | Sakandrzak | Dołki (Wodzisław Śląski) | Jedłownik-Turzyczka-Karkoszka | Kokoszyce | Marusze | Stary Wodzisław | Wypandów | Trzy Wzgórza (dzielnica) | Stawki (Wodzisław Śląski) | Stare Miasto (Wodzisław Śląski) | Radlin II | Jedłownik Szyb | Jedłownik | Karkoszka | Zawadzkie Kąty | Zawada (Wodzisław Śląski)Oceń: Wilchwy