Turzyczka


Turzyczka to charakterystyczna dzielnica Wodzisławia Śląskiego, która wchodzi w skład obszaru Jedłownik-Turzyczka-Karkoszka, którego szczegóły można znaleźć pod tym linkiem: Jedłownik-Turzyczka-Karkoszka.

Obszar ten ma podmiejski charakter, a jego strukturę zabudowy cechują głównie domy jednorodzinne. Turzyczka usytuowana jest w południowej części Wodzisławia Śląskiego, wzdłuż ulic Starowiejskiej oraz Poprzecznej.

Warto zaznaczyć, że 1 stycznia 1973 roku dzielnica ta została formalnie włączona do Wodzisławia, co przyczyniło się do jej dalszego rozwoju i integracji z miejskim życiem.

Historia Turzyczki

Dawna nazwa miejscowości Turzyczka to Mała Turza. Można przypuszczać, iż ta nazwa wywodzi się od turów, które występowały na tym terenie jeszcze w połowie XV wieku. Turza Mała była starsza od Turzy Wielkiej, z lokacją na prawie polskim przed XII wiekiem. W 1555 roku właściciel majątku wodzisławskiego sporządził zapis fundacyjny dotyczący czynszu za młyn zlokalizowany w Turzy Małej, który wynosił 12 korcy starej miary wodzisławskiej mąki żytniej oraz utoczoną świnię. Te środki miały na celu utrzymanie ubogich w szpitalu w Wodzisławiu.

W 1650 roku po raz pierwszy odnotowano, iż mieszkańcy Wodzisławia uzyskali zezwolenie na sprzedaż piwa do Turzy Małej. Dodatkowo, wizytacje biskupie w parafii Jedłownik miały miejsce w 1652 oraz 1679 roku, do której to parafii przynależała Turza Mała. Na podstawie pierwszego spisu mieszkańców z roku 1680, w Turzej Małej mieszkały takie osoby, jak: Rek, Bugla, Theda, Syska, Philipp, Jan Karczmarz i wielu innych. W Turzy Małej zauważono również obecność Adama Ordosa, Michała Połednika oraz Jerzego Gajdę.

W 1696 roku Turza Mała oraz państwo Wodzisław zostały sprzedane księciu Dietrichsteinowi przez cesarskich komisarzy. Lata 1697–1702 to czas, w którym w Małej Turzy funkcjonowała karczma, której właścicielem był Jan Mitko. Po raz pierwszy nazwa Turzyczka pojawiła się w 1721 roku. W 1790 roku istniały w Turzyczce dwie kaplice, prawdopodobnie drewniane, z których do dziś przetrwała jedynie murowana kaplica św. Jana Nepomucena.

W 1780 roku Turzyczka miała 4 zagrodników oraz chałupników, co przekładało się na 17 samodzielnych domostw z łączną liczbą 82 mieszkańców. Do 1840 roku liczba domów wzrosła do 20, a ludność wynosiła 179 osób, a jednocześnie działał młyn wodny. W 1835 roku pojawiła się pierwsza wzmianka o pieczęci Małej Turzy, na której widniał herb przedstawiający stóg na czterech słupach. Pieczęć ta nosiła napis „G. Klein Shurzy /Rybnikier/ Kreis” i była zachowana w Archiwum Starostwa Rybnickiego.

W 1858 roku w Małej Turzy zanotowano 193 osoby, w 36 rodzinach oraz 26 domach. Stan bydła wynosił 21 koni, 29 sztuk bydła rogatego oraz 15 sztuk bydła nierogatego. Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku podaje, że w miejscowości znajdowało się 36 gospodarstw domowych, gdzie mieszkańcy mówili tylko w języku polskim. Także w 1871 roku raport wykazał 98 osób umiejących pisać, w przeciwieństwie do 47 analfabetów. W latach 1884–1886 wybudowano linię kolejową łączącą Wodzisław z Chałówkami, natomiast w 1885 roku w Turzyczce naliczono 225 katolików i 5 Żydów.

Od 1 stycznia 1946 roku Turzyczka weszła w skład gminy wiejskiej Wodzisław Śląski, która została zniesiona 29 września 1954 roku. W 1973 roku miejscowość została włączona do Wodzisławia Śląskiego. W 1895 roku w Turzyczce urodził się Maksymilian Iksal, który był inicjatorem wybuchu I powstania śląskiego.

Przypisy

  1. Triest 1865 ↓, s. 781.
  2. a b Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327

Oceń: Turzyczka

Średnia ocena:4.95 Liczba ocen:14