Arkadiusz Franciszek Mężyk, który przyszedł na świat 29 września 1962 roku w Wodzisławiu Śląskim, jest osobą o istotnym wkładzie w dziedzinie inżynierii i nauczania akademickiego. Jako profesor nauk technicznych, został odznaczony tytułem doktora honoris causa na Uniwersytecie Technicznym „Gheorghe Asachi” w Jassach oraz Politechnice Lwowskiej.
Obecnie piastuje również zaszczytną funkcję profesora Politechniki Śląskiej, gdzie wcześniej był rektorem oraz dziekanem Wydziału Mechanicznego Technologicznego. Jego prace koncentrują się na dynamice, mechanice ośrodków ciągłych, a także na zastosowaniach metod numerycznych w analizie stereomechanicznej konstrukcji maszynowych.
Życiorys
W 1977 roku Arkadiusz Mężyk rozpoczął naukę w Technikum Mechaniczno-Elektrycznym w Cieszynie, a swoją edukację zakończył w 1982 roku, zdobywając tytuł technika mechanika w specjalności budowa maszyn. Po uzyskaniu matury, zainaugurował studia na Wydziale Mechanicznym Technologicznym Politechniki Śląskiej. Ukończenie uczelni miało miejsce w 1987 roku, kiedy to napisał pracę dyplomową magisterską pt. „Estymacja oddziaływań mechanicznych w przekładni obiegowej głowicy kombajnu KGS-320 z uwzględnieniem nieliniowości zazębienia”, co zaowocowało tytułem magistra inżyniera w specjalności maszyny robocze ciężkie.
Następnie Mężyk kontynuował swoją karierę naukową, zdobywając kolejne stopnie naukowe w zakresie nauk technicznych na tej samej uczelni. W 1994 roku uzyskał tytuł doktora na podstawie pracy „Dynamika elektromechanicznych układów napędowych”, a w 2002 roku doktora habilitowanego w oparciu o rozprawę pt. „Optymalizacja własności dynamicznych układów napędowych maszyn”. Dnia 21 grudnia 2007 roku, na mocy postanowienia prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, został wyróżniony tytułem profesora nauk technicznych.
Od 1987 roku Mężyk związany jest zawodowo z macierzystą uczelnią, gdzie awansował na stanowisko profesora zwyczajnego w Instytucie Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej. Pełnił także funkcję profesora w ośrodku badawczo-rozwojowym OBRUM, gdzie w latach 2009–2011 sprawował szczególną rolę dyrektora ds. technicznych i ds. rozwoju. W latach 2002-2008 był prodziekanem Wydziału Mechanicznego Technologicznego Politechniki Śląskiej ds. ogólnych, a później pociągnął za sobą tytuł pełnomocnika rektora. W 2012 roku objął funkcję dziekana swojego wydziału.
20 kwietnia 2016 roku Mężyk został wybrany rektorem Politechniki Śląskiej na czteroletnią kadencję, zaczynając od 1 września 2016. Jego znakomite osiągnięcia przyniosły mu reelekcję 28 kwietnia 2020 roku, co umożliwiło mu kontynuację pracy na tym stanowisku. 27 sierpnia 2020 roku wybrano go na przewodniczącego Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP) na czteroletnią kadencję, gdzie zastąpił rektora Politechniki Warszawskiej, prof. dr. hab. Jana Szmidta.
W swojej pracy naukowej Arkadiusz Mężyk zajmuje się szeregiem istotnych zagadnień, takich jak analiza wrażliwości, dynamika maszyn, mechatronika, optymalizacja oraz układy elektromechaniczne. Jest aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Metod Komputerowych Mechaniki oraz Polskiego Towarzystwa Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej, a w latach 2011–2015 pełnił funkcję przewodniczącego PTMTS. Ponadto, był powoływany do składu Komitetu Budowy Maszyn i Komitetu Mechaniki Polskiej Akademii Nauk oraz w radach naukowych instytutów technicznych.
Ważniejsze publikacje
Autorstwo ponad 180 różnych publikacji stanowi istotny wkład w dziedzinę naukową. Wśród nich znajdują się zarówno artykuły w czasopismach, jak i materiały konferencyjne na poziomie krajowym oraz międzynarodowym. Należy także zaznaczyć, że autor przygotował 6 monografii oraz 2 skrypty.
- Eugeniusz E. Świtoński, Arkadiusz A. Mężyk, Zdzisław Z. Rak, Ćwiczenia laboratoryjne z mechaniki ogólnej, Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, 1992.
- Arkadiusz A. Mężyk, Minimization of transient forces in an electromechanical system, Lyngby: Dept. of Solid Mechanics, Technical University of Denmark, 1993.
- Witold W. Gutkowski i inni, Modelowanie w mechanice. XXXV Sympozjon, Gliwice: Wydawnictwo Katedry Mechaniki Technicznej, 1996.
- Eugeniusz E. Świtoński i inni, Laboratorium mechaniki ogólnej, Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, 1998.
- Witold W. Gutkowski i inni, Modelowanie w mechanice. XXXIX Sympozjon PTMTS, 2000: streszczenia referatów, Gliwice: Katedra Mechaniki Stosowanej, 2000.
- Arkadiusz A. Mężyk, Optymalizacja własności dynamicznych układów napędowych maszyn, Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, 2002.
- Eugeniusz E. Świtoński, Arkadiusz A. Mężyk, Modelling and optimization of physical systems, Gliwice: Wydawnictwo Katedry Mechaniki Stosowanej, 2002.
- Arkadiusz A. Mężyk, Analiza i kształtowanie cech dynamicznych napędów elektromechanicznych, Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, 2002.
- Witold W. Gutkowski i inni, Modelowanie w mechanice. XLII Sympozjon PTMTS, Wisła, 2003: streszczenia referatów, Gliwice: Wydawnictwo Katedry Mechaniki Stosowanej, 2003.
- Arkadiusz A. Mężyk, Mariola M. Jureczko, Optymalizacja wielokryterialna łopat elektrowni wiatrowej ze względu na minimalizację drgań, Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, 2006.
- Arkadiusz A. Mężyk, Nowoczesne technologie w projektowaniu pojazdów specjalnych, Gliwice: Politechnika Śląska, 2010.
- Piotr P. Dobrzaniecki, Arkadiusz A. Mężyk, Kształtowanie cech eksploatacyjnych górniczych pojazdów szynowych, Gliwice: Instytut Techniki Górniczej „KOMAG”, 2012.
- Paweł P. Bachorz i inni, Minimalizacja drgań mechatronicznych napędów maszyn roboczych, Gliwice: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, 2012.
- Edyta E. Krzystała, Sławomir S. Kciuk, Arkadiusz A. Mężyk, Identyfikacja zagrożeń załogi pojazdów specjalnych podczas wybuchu, Gliwice, Radom: Wydawnictwo naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, 2012.
- Arkadiusz A. Mężyk, Gen. bryg. prof. dr hab. inż. Zygmunt Mierczyk: doktor honoris causa Politechniki Śląskiej, Gliwice: Politechnika Śląska, 2014.
- Arkadiusz A. Mężyk i inni, 2016 International Conference on Bio-engineering for Smart Technologies (BioSMART), 2016.
- Rafał R. Konsek, Arkadiusz A. Mężyk, Metodyka doboru punktu pracy silnika w napędzie hybrydowym z wykorzystaniem modeli symulacyjnych, Gliwice: Instytut Techniki Górniczej „KOMAG”, 2017.
- Arkadiusz A. Mężyk i inni, Modelling in engineering 2020. Applied mechanics, Cham: Springer, 2021.
Wszystkie z wymienionych prac stanowią ważny element w rozwoju badań naukowych oraz innowacji w dziedzinie inżynierii i mechaniki.
Odznaczenia i wyróżnienia
W tej sekcji przedstawiamy szczegółowe informacje dotyczące odznaczeń i wyróżnień, które zostały przyznane Arkadiuszowi Mężykowi w toku jego kariery.
| Rok | Odznaczenie / wyróżnienie |
| 1995 | Nagroda Ministra Edukacji Narodowej |
| 2002 | Srebrny Krzyż Zasługi |
| 2003 | Nagroda Wydziału IV Polskiej Akademii Nauk |
| 2005 | Zespołowa nagroda Ministra Edukacji Narodowej i Sportu |
| 2009 | Nagroda Naukowa imienia Witolda Nowackiego |
| 2011 | „Tarcza Bumaru” za najlepszy projekt rozwojowy Grupy Bumar w roku 2010 |
| 2018 | Doktor honoris causa Uniwersytetu Technicznego „Gheorghe Asachi” w Jassach |
| 2019 | Honorowa Złota Odznaka Krajowej Izby Gospodarczej |
| 2020 | Nagroda Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego „Teraz Polska” – tytuł Promotor Polski |
| 2021 | tytuł Diamentowy Inżynier przyznawany w plebiscycie „Przeglądu Technicznego” oraz Naczelnej Organizacji Technicznej |
| 2023 | Doktor honoris causa Politechniki Lwowskiej |
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Andrzej Zieliński (pułkownik) | Adam Kałuża | Henryk Grzonka | Alfred Palla | Franciszek Połomski | Ewa Mrukwa-Kominek | Marcin MatczakOceń: Arkadiusz Mężyk