Henryk Zimoń

---

Życiorys

Henryk Zimoń urodził się jako syn Wincentego Zimonia oraz Elżbiety, z domu Penkała. W latach 1947–1954 kształcił się w Szkole Podstawowej w Wodzisławiu Śląskim oraz w Wilchwach. Zdał egzamin maturalny w 1958 roku w I Liceum Ogólnokształcącym im. Pułku Powstańców Śląskich w Wodzisławiu Śląskim. Następnie, w latach 1958–1965, studiował filozofię oraz teologię w Misyjnym Seminarium Duchownym Zgromadzenia Słowa Bożego (SVD) w Pieniężnie, a 26 czerwca 1965 roku przyjął święcenia kapłańskie z rąk bpa Tomasza Wilczyńskiego.

Od 1965 do 1973 roku kontynuował swoje nauki w zakresie etnologii, religioznawstwa oraz indologii na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Fryburskiego w Szwajcarii. W celu zdobycia praktyki, od maja do listopada 1968 roku prowadził badania etnologiczne oraz religioznawcze wśród ludu Bakerebe na wyspie Bukerebe w Tanzanii. 5 lutego 1971 roku uzyskał tytuł magistra na podstawie pracy pt. „Zur Geschichte des Herrscher-Klans Abasiranga auf der Intel Bukerebe (Tanzania) bis 1895”, którą obronił na Uniwersytecie Fryburskim. W tym samym roku, od lutego do czerwca, kontynuował swoje studia na Uniwersytecie Londyńskim (School of Oriental and African Studies). Trzy lata później, 5 lipca 1973 roku, uzyskał stopień doktora na uniwersytecie, broniąc rozprawy zatytułowanej „Die Regenriten auf der Insel Bukerebe (Tanzania)”.

Po uzyskaniu doktoratu, rozpoczął pracę jako starszy asystent w Katedrze Historii i Etnologii Religii na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W latach 1974–1975 dzielił się swoją wiedzą, prowadząc wykłady w Wydziale Teologicznym Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. W 1976 roku awansował na adiunkta w tej samej katedrze. 26 maja 1983 roku Rada Wydziału Teologicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego przyznała mu stopień naukowy doktora habilitowanego teologii, w dziedzinie historii oraz etnologii religii, w oparciu o dorobek naukowy oraz rozprawę habilitacyjną pt. „Wilhelma Schmidta teoria monoteizmu pierwotnego i jej krytyka w wiedeńskiej szkole etnologicznej”.

W następnych latach, od lipca 1984 do stycznia 1985, Zimoń prowadził badania etnologiczne i religioznawcze wśród ludu Konkomba w północno-wschodniej Ghanie. Następnie, 21 listopada 1985 roku, objął kierownictwo Katedry Historii i Etnologii Religii oraz nowo utworzonej specjalizacji religioznawstwa na Wydziale Teologicznym KUL. Od 28 grudnia 1986 do 8 lutego 1987 roku przebywał w Indiach, uczestnicząc w ośmiodniowej konferencji naukowej w Punie dotyczącej roli antropologii kulturowej w procesie inkulturacji oraz zapoznając się z lokalnymi ośrodkami religijnymi i kulturalnymi. W latach 1987–1988 prowadził wykłady w języku angielskim w międzyzakonnej Katolickiej Akademii Teologicznej w Chicago.

Po powrocie do Polski, od 1 września 1990 roku do 31 sierpnia 1991 roku, Zimoń przeprowadził kolejne badania etnologiczne oraz religioznawcze wśród ludu Konkomba w Ghanie. 1 marca 1992 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W okresie 1993–1994 prowadził wykłady na temat „Religie Afryki” na Wydziale Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Marii-Curie Skłodowskiej w Lublinie. 21 kwietnia 1994 roku został mianowany profesorem nauk teologicznych na podstawie swojego dorobku naukowego oraz rozprawy pt. „Afrykańskie rytuały agrarne na przykładzie ludu Konkomba”. W latach 1999–2000 pełnił rolę nauczyciela akademickiego na Wydziale Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. 1 lutego 2000 roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 2003 roku prowadził wykłady dla studentów specjalizacji religioznawstwa na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Leuven w Belgii.

Henryk Zimoń był również aktywny w działalności naukowej: współpracował z Redakcją Encyklopedii Katolickiej oraz był członkiem Rady Naukowej, odpowiadając za działy dotyczące religioznawstwa oraz etnologii. Opracował pierwsze tomy serii „Studia Religiologiczne”, które były wydawane przez TN KUL. Należał do wielu towarzystw oraz organizacji naukowych, w tym do Międzynarodowego Instytutu Anthropos (1975), Komitetu Nauk Etnologicznych PAN (1991), Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (1976), Towarzystwa Naukowego KUL (1979), Polskiego Towarzystwa Afrykanistycznego (1990), Lubelskiego Towarzystwa Naukowego (1995), Polskiego Towarzystwa Religioznawczego (2005) oraz Stowarzyszenia Teologów Fundamentalnych w Polsce (2005).

Odznaczenia

Henryk Zimoń, w 1985 roku, został uhonorowany odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” przez Ministra Kultury i Sztuki. Z kolei 6 listopada 2006 roku, z rąk Lecha Kaczyńskiego, Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, otrzymał Złoty Krzyż Zasługi. Jego osiągnięcia w dziedzinie naukowej, badawczej oraz dydaktycznej zostały docenione w 2016 roku, kiedy to przyznano mu Złoty Dyplom Wydziału Teologii. To wyróżnienie było dowodem uznania dla jego bogatego dorobku i długoletniej, owocnej współpracy z ośrodkami naukowo-badawczymi, zarówno w Polsce, jak i za granicą, prowadzonej w duchu dialogu międzykulturowego i międzyreligijnego.

Wybrane publikacje

W obszernym dorobku naukowym Henryka Zimonia można odnaleźć wiele interesujących publikacji, które przyczyniły się do rozwoju badań w dziedzinie lingwistyki, etnologii oraz religioznawstwa. Oto wyróżnione prace, które zasługują na szczególną uwagę:

• Działalność Instytutu Anthropos w dziedzinie lingwistyki, etnologii i religioznawstwa (1980),
• Teoria Wilhelma Schmidta i jej krytyka w wiedeńskiej szkole etnologicznej (1989),
• Monoteizm pierwotny (1989, wyd. poprawione 2001),
• Afrykańskie rytuały na przykładzie ludu Konkomba (1992).

---

Oceń: Henryk Zimoń

---